Vakantie

Indien je zwanger bent en graag op vakantie wilt, dan zijn er wel wat zaken waar je rekening mee dient te houden. Op vakantie tijdens de zwangerschap brengt wel enkele risico’s met zich mee, enkele voorbeelden leest u hieronder.

Risico’s vakantie zwangerschap

• Veel ziekten kunnen tijdens een zwangerschap ernstigere gevolgen hebben, dan wanneer je niet zwanger bent.
• Gebieden waar (multiresistente) malaria of gele koorts voorkomt, kan je tijdens de zwangerschap beter mijden.
• Van alle vaccinaties en middelen tegen malaria moet je de voordelen en het nut voor jou als zwangere goed afwegen tegen potentiële schade die de medicijnen kunnen opleveren voor de vrucht.
• Hoewel vliegen veilig is, bent u bij veel luchtvaartmaatschappijen niet welkom tijdens de laatste weken van de zwangerschap. Check dit goed voordat je een vlucht gaat boeken. Normaliter mag je bij elke vliegmaatschappij tot 34 weken nog mee terug, soms zelfs bij 36 weken. Bij een tweelingzwangerschap ligt de grens bij 32 weken. Over het algemeen is een zwangerschapsverklaring voldoende en deze kunnen wij voor je verzorgen. Luchtvaartmaatschappij Ryanair vraagt echter om een extra verklaring die ingevuld dient te worden door de verloskundige (zie Regelen en Weten). Houdt er rekening mee dat een vliegverklaring niet ouder dan 5 dagen oud mag zijn.
• Draag tijdens vliegtuigvluchten compressiesokken. Dit door de verhoogde kans op trombose.
• Reizen naar afgelegen gebieden of gebieden met een slechte gezondheidszorg is tijdens de zwangerschap niet verstandig. De kans dat je geen adequate verzorging krijgt als je ziek wordt of als er iets misgaat met de zwangerschap is te groot.

Malaria en zwangerschap

• Malaria kan tijdens de zwangerschap ernstiger verlopen en geeft een verhoogde kans op een miskraam.
• Sommige anti-malariamiddelen mogen niet tijdens de zwangerschap worden ingenomen.
• Het is niet verstandig tijdens de zwangerschap te reizen naar gebieden waar malaria voorkomt. Dit geldt nog sterker voor gebieden waar multiresistente malaria voorkomt. Als je toch naar een malariagebied gaat, moet u zeer zorgvuldige anti-muggen middelen nemen. Lees altijd goed de bijsluiter en overleg met de huisarts en verloskundige.

Malariamedicatie

• Mefloquine (Lariam®) mag volgens de bijsluiter na de derde zwangerschapsmaand worden ingenomen (dus tijdens het tweede en derde trimester). Zwangeren die –tegen advies in– toch naar malariagebieden reizen waar resistentie voorkomt, wordt wegens het gevaar van malaria tijdens de zwangerschap dringend geadviseerd toch Mefloquine te gebruiken. Bespreek dit met de arts van uw vaccinatiebureau.
• Atovaquon/Proguanil (Malarone®) en Doxycycline mogen niet tijdens de zwangerschap worden gebruikt.
• Chloroquine en Proguanil (Paludrine®) mogen tijdens de hele zwangerschap worden gebruikt, maar geven in veel gebieden minder goede bescherming.
• Muggenwerende middelen met DEET mogen met mate worden gebruikt. Van andere middelen staat niet vast of ze veilig zijn tijdens de zwangerschap.

Zikavirus

Het zikavirus wordt verspreid door de gelekoortsmug of denguemug. De ziekte (zikakoorts) verloopt meestal vrij mild. Er zijn steeds meer aanwijzingen dat een infectie tijdens de zwangerschap schadelijk kan zijn voor het ongeboren kind. 

Sinds mei 2015 is er een uitbraak van het zikavirus in Brazilië. Deze uitbraak heeft zich verspreid over verschillende landen in Zuid- en Midden-Amerika. In november 2015 komen de eerste aanwijzingen dat een infectie met het zikavirus tijdens de zwangerschap schadelijk kan zijn voor het ongeboren kind. Inmiddels zijn dat er steeds meer.

Lees de informatie van het RIVM nauwkeurig door als u van plan bent om naar een land af te reizen waar het zikavirus heerst. Welke landen dit zijn, kunt u ook op de website van het RIVM vinden, op de speciale zikavirus pagina.

Vaccinaties

• DTP veroorzaakt geen geboorteafwijkingen.
• Vaccinaties tegen Hepatitis A, Hepatitis B, Menigitis, en rabiës en de injectie tegen buiktyfes worden op basis van de huidige kennis beschouwd als veilig voor zwangeren.
• De levende vaccins, zoals die tegen gele koorts, de capsules tegen buiktyfes en de BMR, worden bij voorkeur niet gegeven tijdens de zwangerschap.
• Als reizen naar een gebied waar een gelekoortsepidemie heerst onvermijdelijk is, wordt meestal toch de vaccinatie tegen gele koorts gegeven. Gele koorts is een zeer gevaarlijke ziekte voor moeder en kind (BRON: Landelijk Coördinatiecentrum Reizigersadvisering)

Algemeen advies ten aanzien van vaccinaties en zwangerschap(wens)

Strikt genomen mogen de meeste vaccinaties tijdens de zwangerschap gegeven worden. Echter, onze ervaring is dat de meeste vrouwen het geen prettige gedachte vinden om tijdens de zwangerschap gevaccineerd te worden. Het risico van vaccinatie moet altijd worden afgewogen tegen het risico op infecties tijdens de reis. Vraag vooraf advies bij GGD over jouw reis zodat je de bestemming tijdig kunt aanpassen.

Handig om te weten

• Heb je reisplannen én een zwangerschapswens? Laat je dan alvast vaccineren.
• Na een vaccinatie tegen gele koorts, bof, mazelen en rode hond is het advies om de eerste maand niet zwanger te worden.
• Reizen naar een malaria- en/of gelekoortsgebied wordt sterk ontraden.

Reizigersdiarree is ondanks goede hygiënemaatregelen niet altijd te voorkomen. Wij raden het gebruik van een stoppend middel tijdens zwangerschap af. ORS (een suiker/zout-oplossing) kan je wel gebruiken. ORS stopt de diarree niet, maar voorkomt uitdroging. Bovendien voel je je dan wat fitter.

Tijdens de zwangerschap ben je bevattelijker voor ziektes. Hoge koorts kan negatieve invloed hebben op de baby en in het ergste geval de bevalling op gang brengen. Tijdens de zwangerschap kunnen niet alle medicijnen gebruikt worden. Paracetamol kan echter veilig genomen worden.

Overige adviezen

• Heb je een verhoogd gezondheidsrisico of een verloskundige risicofactor, dan kan je beter afzien van reizen.
• Vraag voor het reserveren van jouw reis naar het beleid van de luchtvaartmaatschappij.
• Overleg vooraf met jouw huisarts/verloskundige/apotheek welke medicijnen je tijdens de zwangerschap eventueel kunt gebruiken.
• Controleer uw reisverzekering hoe omgegaan wordt met zwangerschap en reizen.
• Kies een reisbestemming uit met voldoende en goede medische voorzieningen.
• Let goed op de persoonlijke hygiëne tijdens de vakantie.
• Verblijf niet te lang boven de 3.000 meter, vanwege een mogelijk zuurstoftekort.
• Vraag naar een zitplaats in het vliegtuig aan het gangpad voor meer beenruimte en comfort.
• Loop elk half uur een stukje om trombose te voorkomen.
• Drink voldoende water, in een vliegtuig is de lucht namelijk erg droog.
  Bron: GGD