Het is van belang dat je de bevalling zo comfortabel mogelijk ervaart. Er zijn diverse pijnstillingsmogelijkheden waaronder Relivopan® of wel lachgas. Op de verloskamers van het Amphia Ziekenhuis zijn (wettelijke) voorzieningen getroffen, die voorkomen dat ook omstanders het gas inademen.

De verloskundige mag de bevalling blijven begeleiden.

Werking Relivopan®

Relivopan® is een samenstelling van lachgas en zuurstof wat ingeademd dient te worden. Bij 40-50% werkt Relivopan® voldoende en is andere pijnbestrijding niet noodzakelijk. Relivopan® zorgt ervoor dat je zich wat dromerig voelt en zorgt voor afname van scherpe pijn. Lachgas heeft geen invloed op het verloop van de bevalling en ook geen nadelige effecten op je kind.

Toediening Relivopan®

Relivopan® kan worden toegediend zodra je zelf vraagt om pijnbestrijding en de verloskundige, PA-er of arts-assistent verwacht binnen 3 uur te kunnen starten met persen. Daarnaast moet je goede weeën hebben, de zorgverlener beoordeelt dit. Relivopan® wordt met behulp van een masker toegediend vanaf het moment dat de wee begint tot dat deze weer verdwenen is. Het is van belang dat je zelf dit masker vasthoudt en diep inademt in het masker. Dit zorgt ervoor dat je tijdens de wee het meeste effect heeft. De effectiviteit wordt 15 minuten na toediening geëvalueerd.

Het kinmasker moet verplicht gedragen worden zodat de uitgeademde Relivopan® wordt weggezogen.

Persen met Relivopan®

Tijdens het persen kun je geen gebruik maken van Relivopan® omdat je je dan volledig moet kunnen concentreren op het persen. Nadat je stopt met het gebruik van Relivopan®, krijg je nog 5 minuten zuurstof toegediend. Hierdoor verdwijnt de werking van Relivopan® uit je systeem. Het kinmasker dient na het staken van Relivopan® in totaal nog 20 minuten gedragen te worden.

Mogelijke bijwerkingen

Mogelijke bijwerking van Relivopan® kunnen bestaan uit:

• misselijkheid
• braken
• duizeligheid
• slaperigheid
• dromerigheid
• uitgelaten stemming

De verloskundige of verpleegkundige zal je begeleiden tijdens toediening en je voorzien van instructies. Je dient de instructies zo goed mogelijk op te volgen voor een effectieve werking. De zorgverlener kan de Relivopan® stoppen indien daar een indicatie voor is.

Op dit moment is Relivopan-gebruik in onderzoek op de verloskamers. Dit heeft te maken met de luchtventilatie op de kamers. Afhankelijk wat de uitslag is van het onderzoek wordt Relivopan in de toekomst doorgezet of gestaakt.

Remifentanyl is een morfine-achtig medicijn, dat op elk tijdstip in het Amphia ziekenhuis als pijnbestrijding gegeven kan worden voor pijnstilling. Uit onderzoek blijkt dat het voor jou en je baby veilig is om te gebruiken. Je krijgt continue een vastgestelde hoeveelheid Remifentanyl via een infuus toegediend. Daarnaast kun je zelf een extra hoeveelheid Remifentanyl toedienen als dit nodig is, via een soort ‘afstandsbediening’. De hoeveelheid die je zelf ‘extra’ toedient bepaal je zelf, maar binnen grenzen die vooraf zijn ingesteld. Dit voorkomt een overdosis.

Remifentanyl is een krachtig pijnstillend middel. Daardoor kun je je beter ontspannen en verloopt de ontsluiting vaak sneller. Remifentanyl passeert de placenta en geeft dus ook bij de baby sufheid maar het is binnen enkele minuten uitgewerkt. Door de toediening van Remifentanyl te stoppen voor het persen zijn ademhalingsproblemen bij de pasgeborene (als gevolg van het medicijn), zo goed als onmogelijk.

Aangezien het effect van Remifentanyl vermindert na 3 tot 4 uur, wordt het meestal pas in de laatste uren van de bevalling gegeven. De belangrijkste bijwerkingen van Remifentanyl zijn sufheid en misselijkheid. Ook kan de baby wat rustiger worden. Na het staken van de medicatie zijn de bijwerkingen binnen enkele minuten volledig verdwenen.

Epidurale pijnbestrijding is een andere benaming voor een ruggenprik. Bij deze ruggenprik spuit de anesthesioloog via een dun slangetje (katheter) verdovingsvloeistof in de ruimte tussen de ruggenwervels: de epidurale ruimte. Hier lopen zenuwen die pijnprikkels van de baarmoeder en de bekkenbodem vervoeren. Als deze zenuwen worden uitgeschakeld, voel je de pijn van de weeën niet meer. Behalve pijnzenuwen lopen in deze ruimte ook zenuwen die de spieren in het onderlichaam aansturen. Na een ruggenprik kan dus ook de spierkracht in de benen tijdelijk afnemen; bovendien krijg je minder gevoel in benen en onderbuik.

In principe is het mogelijk dat je helemaal geen pijn hebt tijdens de ontsluitingsfase of tijdens het persen. De epidurale pijnbestrijding heeft echter bij ongeveer 5% van de vrouwen onvoldoende resultaat. Tegen de tijd dat je volkomen ontsluiting hebt, wordt de hoeveelheid toegediende medicijnen vaak verminderd. Zo voel je weer de weeën die nodig zijn om goed mee te kunnen persen. Soms duurt het een tijdje voordat de spontane persdrang op gang komt. De uitdrijvingsfase kan hierdoor wat langer duren. Een ruggenprik wordt tot een bepaalde fase tijdens de bevalling gegeven, ongeveer tot 5 centimeter ontsluiting.

TENS werkt door middel van het afgeven van zwakke stroomimpulsen die via vier plakelektroden door de huid naar de onderliggende zenuwvezels worden gestuurd. Het stimuleert op deze manier de aanmaak van endorfine, lichaamseigen ‘morfines’. De TENS is te gebruiken zonder dat er extra controle nodig is bij moeder en kind. Er is dus geen sprake van een medische indicatie als je de TENS gebruikt. Het pijnstillend effect verschilt wel per persoon. TENS haalt de scherpe kanten mogelijk weg. In enkele gevallen wordt TENS (voor een deel) vergoed door je zorgverzekeraar of je kunt hem daar huren tegen gereduceerd tarief.

Voor meer informatie over TENS kan je kijken op www.geboortetens.nl. Daar vind je ook een overzicht van verzekeraars die de TENS vergoeden of tegemoet komen in de kosten ervan.